Imenovanja u Java okruženju

10.11.2025 Uroš | 14.11.2025


8 min
Konvencije o imenovanju čine programe razumljivijim tako što ih čine lakšim za čitanje. One takođe mogu pružiti informacije o funkciji identifikatora - na primer, da li je u pitanju konstanta, paket ili klasa - što može biti od pomoći u razumevanju koda.


Obavezno pročitati i pridržavati se.


Opšta pravila

  • Koristimo engleski jezik – svi nazivi moraju biti na engleskom
  • Deskripcija obavezna – naziv treba jasno da opisuje šta klasa/metoda radi
  • Izbegavanje skraćenica – osim opštih (ID, DTO, URL, HTTP)
  • Izbegavati nepotrebne reči – izbeći dodavanje (myClass, TheClass)

Case Konvencije

  • PascalCase (UpperCamelCase) – UserService, AuthenticationController
  • camelCase (lowerCamelCase) – userName, calculateTotal
  • lowercase – com.balans.auth.controllers, com.balans.auth.services
  • SCREAMING_SNAKE_CASE – MAX_LOGIN_ATTEMPTS, TOKEN_EXPIRY_DURATION

Dužina imenovanja

Element Idealno (cilj) Gornja granica Napomene
Naziv paketa 1-3 kratka segmenta 4-5 segmenata com.balans.auth.services; izbegavati dublje hijerarhije
Klasa/Interfejs ≤ 20-25 karaktera ≤ 40-50 AuthenticationService; CgaBulkOperationService ➜ CgaBulkService
Metoda ≤ 20-30 karaktera ≤ 50-60 Glagol + objekat: findByUsername, issueFirmToken
Varijabla ≤ 15-20 karaktera ≤ 30 Kratko i jasno: attemptCount, accessibleFirms
Konstanta ≤ 25-30 karaktera ≤ 40-50 TOKEN_EXPIRY_DURATION, MAX_LOGIN_ATTEMPTS


Kako odlučiti o dužini ?

1. Ime mora biti jasno definisano da svako ko prvi put uđe u kod može da razume o čemu se radi.


2. Ako klasa već daje kontekst, skraćuj metode i varijable


Primeri

U UserService klasi

public class UserService {
public User create(CreateUserRequest request) { } - Ne treba 'createUser'
public void updateEmail(Long id, String email) { } - Jasno je da je User
}


U generičkim utility klasama

public class DatabaseUtils {
public User createUser(UserData data) { } - Treba 'User' za jasnoću
public Group createGroup(GroupData data) { } - Specifično
}


3. Ako metoda zahteva više od 3-4 reči, razmisli o:

  • Korišćenju parametara/DTO objekta
  • Refaktorisanju klase

Primeri

LOŠE - Predugačko

public List<User> findAllActiveUsersWithAccessToFirmByGroupId(Integer groupId, Integer firmId) { }

DOBRO - Kraće, sa DTO parametrom

public List<User> findActiveUsers(UserSearchCriteria criteria) { }


4. Izbegavati nedefinsane pojmove kao Manager, Helper, Util, Data, Info

public class UserDataManagerŠta je Data? Šta je Manager?

public class UserInfo { }Zašto ne samo User?


5. Izražavanje

Loše

public void processData() {}
public void handleRequest() {}

Dobro

public void selectFirm() {}
public void issueClusterToken() {}

Refaktorisanje primer

public class CgaBulkOperationService {} ➜ public class CgaBulkService {}


Tretiranje akronima

Akronimi u klasama i intefejsima (PascalCase)

Dobro

public class JwtService {}
public class HttpClient {}

Loše

public class JWTService
public class HTTPClient


Akronimi u metodama i varijablama (camelCase)

Dobro

private String jwtToken;
private Integer httpStatus;
public void parseXml() { }   
public String getApiKey() { }  
private Long userId;       
private String xmlContent;

Loše

private String JWTToken;           
private Integer HTTPStatus;     
private Long userID;     
private String XMLContent; 


Imenovanje u konstantama i enum članovima

public static final String JWT_SECRET = "secret";
public static final int HTTP_OK = 200;
public static final String API_VERSION = "v1";
public static final String XML_HEADER = "<?xml version=\"1.0\"?>";
public enum TokenType {
    JWT,
    OAUTH,
    API_KEY
}
public static final String JWT_TOKEN_PREFIX = "Bearer";
public static final int HTTP_401_UNAUTHORIZED = 401;


Specijalni slučajevi sa više akronima

Dobro

public class HttpApiClient { }     
public class XmlHttpParser { }

Loše

public class HTTPAPIClient { }     
public class XMLHTTPParser { }


Primer Akronima iz Auth servisa

Akronim Klasa/Interfejs Metoda/Varijabla Konstanta
API ApiGateway apiKey API_VERSION
CBA CbaSession cbaEvent CBA_VERSION
CGA CgaService cgaUserId CGA_ROLE
CSA CsaResource csaToken CSA_ROLE
DTO UserDto userDto DTO_VERSION
HTTP HttpClient httpStatus HTTP_OK
ID UserId userId USER_ID
JSON JsonParser jsonContent JSON_TYPE
JWT JwtService jwtToken JWT_SECRET
SQL SqlQuery sqlStatement SQL_TIMEOUT
URL UrlBuilder apiUrl BASE_URL
XML XmlParser xmlDocument XML_HEADER


Klase i interfejsi

Klase (Classes)

Imenovanje

  • PascalCase format
  • Imenica ili imenička fraza
  • Jasno opisuje šta klasa predstavlja

Osnovne klase

Dobro

public class User { }
public class LoginRequest { }
public class SessionService { }
public class AuthenticationException { }

Loše

public class user { }         
public class Usr { }             
public class MyUser { }          
public class UserClass { }   

Sufiksi po tipu klase

Entity Classes (JPA/Domain models):

public class User { }    
public class Group { }
public class CbaSession { }
public class Firm { }

Service Classes - logika:

public class AuthenticationService { }
public class SessionService { }
public class GroupService { }
public class CgaBulkOperationService { }

Controller/Resource Classes - REST endpoints:

public class AuthController { }
public class UserResource { }
public class GroupResource { }
public class CgaOperationsResource { }
Resource vs Controller:
U Melany Software koristimo Quarkus framework.

Ako posmatramo arhitekturu, Controller u Springu odgovara Resource u Quarkusu.

Zato koristimo isključivo termin Resource.


DTO Classes - Data Transfer Objects:

public class LoginRequest { }
public class LoginResponse { }
public class SelectFirmRequest { }
public class BulkUserCreateRequest { }

Exception Classes - Izuzeci:

public class AuthenticationException { }
public class UserLockedException { }
public class FirmAccessException { }
public class TenantDatabaseException { }

Repository Classes (ako koristite Repository pattern):

public class UserRepository { }
public class GroupRepository { }

Utility Classes - Pomoćne klase:

public class PasswordEncoder { }
public class JwtService { }
public class StringUtils { }
public class DateUtils { }


Interfejsi (Interfaces)

Imenovanje - Dva Pristupa
Pristup 1: Bez prefiksa/sufiksa 

Čist naziv

public interface UserService { }
public interface Repository<T> { }
public interface Validator { }

Implementacije koriste deskriptivne nazive

public class DefaultUserService implements UserService { }
public class UserServiceImpl implements UserService { }  - Samo ako nema bolji naziv
public class JpaRepository<T> implements Repository<T> { }
Preporuka:
Izbegavaj Impl suffix ako možeš dati deskriptivniji naziv implementaciji


Metode

1. Osnovne konvencije

Format: camelCase (počinje malim slovom)
Stil: glagol ili glagolska fraza

public void login() { }
public User findUserByUsername(String username) { }
public boolean isValid() { }
public List<Firm> getAccessibleFirms() { }
public void Login() { }
public User user(String username) { }
public boolean valid() { }
public List<Firm> firms() { }

2. Standardni prefiksi

Getter metode — get

public String getUsername() { }
public Integer getFirmId() { }
public List<Group> getGroups() { }
public LocalDateTime getCreatedAt() { }
Boolean getteri koriste is/has/can:
public boolean isActive() { }
public boolean isLocked() { }
public boolean hasAccess() { }
public boolean canAccess() { }
public boolean getActive() { }

Setter metode — set

public void setUsername(String username) { }
public void setActive(boolean active) { }
public void setGroupIds(List<Integer> groupIds) { }

Query/Find metode

public User findByUsername(String username) { }
public List<User> findByGroupId(Integer groupId) { }
public Optional<User> findById(Long id) { }
public List<User> findAll() { }
public Page<User> findAllByStatus(Integer status, Pageable pageable) { }

Check/Validation metode

public boolean exists(Long id) { }
public boolean existsByUsername(String username) { }
public void validate(LoginRequest request) { }
public void validatePassword(String password) { }
public boolean isPasswordValid(String password) { }

Create/Save metode

public User create(User user) { }
public User save(User user) { }
public void persist(User user) { }
public User createUser(CreateUserRequest request) { }

Update metode

public User update(User user) { }
public User updateEmail(Long userId, String newEmail) { }
public void updateStatus(Long userId, Integer status) { }

Delete metode

public void delete(Long id) { }
public void deleteById(Long id) { }
public void deactivate(Long id) { }
public void softDelete(Long id) { }

Count metode

public long count() { }
public long countByStatus(Integer status) { }
public int countActiveUsers() { }

Build/Generate metode

public String buildToken(User user) { }
public String generatePassword() { }
public String generateSessionId() { }
public User buildUser(UserData data) { 

Convert/Transform metode

public UserResponse toResponse(User user) { }
public User toEntity(UserRequest request) { }
@Override public String toString() { }
public List<Integer> parseGroupIds(String groupIdString) { }

Calculate metode

public BigDecimal calculateTotal() { }
public int calculateAge(LocalDate birthDate) { }
public Duration calculateDuration(LocalDateTime start, LocalDateTime end) { }


Varijable i konstante

1. Lokalne varijable i parametri

Format: camelCase
stil: imenica koja opisuje podatak

Dobro

String username;
Integer userId;
List<Firm> availableFirms;
LocalDateTime createdAt;
boolean isActive.

Loše

String Username;
String usr;
String strUsername;
String user_name.

Česte konvencije:

ID varijable

Long userId;
Integer firmId;
Long accountId.

Kolekcije (uvek množina)

List<User> users;
Set<Integer> firmIds;
Map<String, User> userMap.

Boolean varijable (pitanje ili stanje)

boolean isActive;
boolean hasAccess;
boolean canDelete;
boolean shouldValidate.

DTO/Request objekti

LoginRequest loginRequest;
CreateUserRequest createRequest;
BulkUserCreateRequest bulkRequest.

Response objekti

LoginResponse loginResponse;
UserResponse userResponse.


2. Instance varijable (fields)

Dobro

public class User {
    private Long accId;
    private String username;
    private String email;
    private Integer roleType;
    private LocalDateTime createdAt;
    private List<Integer> groupIds;
}

Loše

public class User {
    private Long AccId;
    private String _username;
    private String m_email;
    private Integer role_type;
}


3. Static final konstante

Format: SCREAMING_SNAKE_CASE

Dobro

public static final int MAX_LOGIN_ATTEMPTS = 5;
public static final String DEFAULT_ROLE = "USER";
public static final Duration TOKEN_EXPIRY_DURATION = Duration.ofHours(24);
public static final String JWT_ISSUER = "balans";

Loše

public static final int maxLoginAttempts = 5;
public static final int max_attempts = 5;
public static final String defaultRole = "USER";

Konvencije za konstante

HTTP status

public static final int STATUS_OK = 200;
public static final int STATUS_UNAUTHORIZED = 401;

DB status

public static final int STATUS_ACTIVE = 0;
public static final int STATUS_INACTIVE = 1;
public static final int STATUS_LOCKED = 2;

Role type

public static final int ROLE_USER = 0;
public static final int ROLE_CGA = 1;
public static final int ROLE_CSA = 2;

Token types

public static final String TOKEN_TYPE_CLUSTER = "CLUSTER";
public static final String TOKEN_TYPE_FIRM = "FIRM";

Error codes

public static final String ERROR_AUTH_INVALID = "AUTH_INVALID";
public static final String ERROR_USER_LOCKED = "USER_LOCKED";

Delimiter konstante

public static final String GROUP_DELIMITER = ",";
public static final String FIRM_DELIMITER = ",";


4. Enum konstante

Format: SCREAMING_SNAKE_CASE

public enum TokenType {
    CLUSTER,
    FIRM,
    ARCHIVE
}
public enum UserStatus {
    ACTIVE,
    INACTIVE,
    LOCKED
}
public enum RoleType {
    USER,
    CGA,
    CSA
}
public enum HttpStatus {
    OK(200),
    UNAUTHORIZED(401),
    FORBIDDEN(403);

    private final int code;
    HttpStatus(int code) { this.code = code; }
    public int getCode() { return code; }
}


Paketi

1. Osnovne konvencije

Format: sva mala slova, bez underscore ili camelCase.
Struktura: obrnuti domen + aplikacija + modul.

package com.balans.auth.controllers;
package com.balans.auth.services;
package com.balans.auth.domain;
package com.balans.auth.dto;
package com.balans.auth.Controllers;
package com.balans.auth.user_service;
package com.balans.auth.userService;


2. Standardna struktura paketa

Root com.balans.auth

Paket Svrha Tipične klase
com.balans.auth.controllers HTTP endpoint-i (REST sloj) AuthResource, UserResource
com.balans.auth.services Poslovna logika i orkestracija AuthenticationService, SessionService
com.balans.auth.domain JPA/entiteti i domenski modeli User, Group, CbaSession
com.balans.auth.dto Ulazno/izlazni DTO objekti LoginRequest, LoginResponse
com.balans.auth.exceptions Domen-specifični izuzeci AuthenticationException, UserLockedException
com.balans.auth.security Bezbednosni utili i komponente PasswordEncoder, JwtService
com.balans.auth.repositories Pristup podacima (repo sloj) UserRepository, GroupRepository
com.balans.auth.config Konfiguracija modula i bean-ovi AuthConfig, ObjectMapperConfig